Lezingen door Anna Backerra

De lezingen zijn in het Nederlands; desgewenst kunnen ze in het Engels gegeven worden. Tijdsduur, niveau en inhoud kunnen naar wens worden aangepast aan de doelgroep. In onderstaand overzicht is uitgegaan van ongeveer 50 min. vóór de pauze, 40 min. erna en 10 min. vragen stellen. Afhankelijk van het onderwerp zijn er vele fragmenten klassieke muziek en illustraties in opgenomen.

Lezingen op academisch niveau kunt u vinden op www.itammagnetics.com.

1. Het historische verband tussen muziek en natuurkunde

Niveau: basale kennis van klassieke muziek en natuurkunde wordt verondersteld.

Als we revolutionaire vernieuwingen in de muziek en de natuurkunde met elkaar vergelijken, blijkt dat ze in dezelfde periodes vallen. Door dit te volgen, kan meer inzicht worden verkregen in beide vakgebieden. Vele karakteristieke muzikale fragmenten vanaf de 16e eeuw worden beluisterd en tegen de achtergrond van natuurkundige ontdekkingen geplaatst.

Muzikale trefwoorden: Gregoriaans, polyfonie, Gesualdo, Bach, Beethoven, Debussy, Schönberg, dodekafonie, Vermeulen, Cage, Boulez, aleatorics, Ligeti, Lutoslawski, serialism, Cage, Boulez, Stockhausen, Andriessen.

Natuurkundige trefwoorden: Galileï, Newton, zwaartekracht, x-stralen, tijdmeting, Planck, quanta, Einstein, relativiteitstheorie, quantummechanica, Heisenberg, chaos theory, subatomaire deeltjes.

2. De flirt tussen muziek en natuurkunde in de 20ste eeuw

Niveau: basale kennis van 20ste-eeuwse experimentele muziek en natuurkunde wordt verondersteld.

In de loop van de 20ste eeuw vonden enorme veranderingen plaats op natuurkundig gebied. Componisten gaven muzikale antwoorden op de nieuwe zienswijzen. In de tweede helft van de 20ste eeuw stelden de vele muzikale experimenten het publiek dikwijls zwaar op de proef. Gaandeweg ontstonden er hulpmiddelen die deze verse noten in een acceptabeler verband brachten.

Na een kort historisch overzicht worden verschillende opeenvolgende stijlen beschouwd, zoals dodekafonie, aleatoriek, serialisme en minimal music, en vergeleken met ontwikkelingen in de natuurkunde. Er worden vele korte fragmenten beluisterd. De spreker heeft de inzichten van Schönberg gecombineerd met de set-theorie van Allen Forte tot een nieuw harmonisch systeem: relatieve tonaliteit. De afbeelding toont de bijbehorende akkoorden-generator. Enkele voorbeelden van deze neo-klassieke stijl worden beluisterd.

Trefwoorden: Schönberg, dodekafonie, Einstein, relativiteitstheorie, Vermeulen, chaostheorie, quantummechanica, Heisenberg, complementariteit, Cage, Boulez, serialisme, Ligeti, Lutoslawski, aleatoriek, subatomaire deeltjes, Stockhausen, Andriessen, Backerra en meer.